این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیته اخلاق درانتشار (COPE) است و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می نماید.
پیشینه و مبانی نظری پژوهش: ریزجلبک ها از جمله موجودات دریایی هستند که به دلیل دارا بودن ترکیبات زیستی متنوع و پرکاربرد، در سالیان اخیر مورد توجه بخش بزرگی از مصرف کنندگان در سراسر جهان قرار گرفته اند. با وجود بازار بزرگ جهانی برای محصولات مبتنی بر ریزجلبک. در کشور ایران تولید و فروش ریزجلبک چندان موفق نبوده است که بخشی از این مشکل ناشی از فقدان یک الگوی نظام مند در رابطه با زنجیره ارزش چنین محصولاتی است. تدوین الگوی زنجیره ارزش از این جهت حائز اهمیت است که ضمن برجسته ساختن مراحل کلیدی زنجیره تامین، به شناسایی کمبودهای احتمالی نیز کمک می کند. با این حال تاکنون تلاش زیادی جهت تحلیل یا ارائه الگوی زنجیره ارزش محصولات ریزجلبکی انجام نشده است. از این رو در پژوهش حاضر به ارائه الگوی زنجیره ارزش ریزجلبک ها پرداخته شده است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می‌باشد. از لحاظ رهیافت نیز این تحقیق ذیل مطالعات اکتشافی قرار می‌گیرد. نمونه آماری شامل 15 نفر از خبرگان حوزه زنجیره تامین و تولید و پرورش ریزجلبک می باشد. نمونه‌گیری با استفاده از روش گلوله برفی انجام شده است. نمونه‌گیری از صاحبنظران در این پژوهش تا زمانی ادامه پیدا کرده که فرایند اکتشاف و تجزیه و تحلیل به نقطه اشباع نظری برسد. برای گردآوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. جهت تعیین روایی و پایایی مصاحبه‌ها از دو روش بازآزمون و توافق دوکدگذار استفاده شده است. در این پژوهش از روش تحلیل مضمون با رویکرد اترید-استرلینگ برای تحلیل داده‌های کیفی استفاده شد. تحلیل مضمون در شش مرحله متوالی شامل آشنایی با داده‌ها، ایجاد کدهای اولیه، جستجوی مقوله‌‌ها، بازبینی مقوله‌‌ها، تعریف و نام‌گذاری مضامین و تهیه گزارش انجام شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا 2020 انجام شده است. یافته‌ها: اعتبار کدهای احصاء شده در فرایند مصاحبه با دو روش بازآزمون و توافق دوکدگذار مورد تایید قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل مضمون 89 کد بدست آمد که در قالب 35 مضمون پایه دسته بنید شد. در ادامه مضامین پایه در قالب 12 مضمون سازمان دهنده، دسته بنید شدند. الگوی نهایی زنجیره ارزش ریزجلبک در قابل پنج حلقه شامل تولید و پرورش (استانداردسازی کشت، بهینه سازی محیط کشت و سیستم کشت)، برداشت و فرآوری (روشهای برداشت، استخراج ترکیبات فعال و بهبود کیفیت)، بسته بندی و توزیع، بازاریابی و فروش (آمیخته بازاریابی و مشتری گرایی) و پایداری (مدیریت پسماند، حرکت در راستای توسعه پایدار) طراحی شد. نتیجه‌گیری: الگوی ارائه شده در این پژوهش تلفیقی از سطوح مختلف زنجیره ارزش را شامل می شود که بهینه سازی هر یک از این مراحل می تواند بر بهبود عملکرد کلی زنجیره تامین محصولات جلبک پایه تاثیر داشته باشد. نتایج بدست آمده در این پژوهش حاکی از آن است که برای توسعه صنایع مبتنی بر ریزجلبک باید اقدامات مدیریتی در سطوح مختلفی از تولید تا مصرف نهایی صورت گیرد. همچنین یافته های این پژوهش دارای رهنمودهای کاربردی برای تولیدکنندگان و کلیه دست اندرکاران زنجیره تامین محصولات مبتنی بر ریزجلبک است. همچنین باید توجه داشت که الگوی پیشنهادی ضمن شمول مراحل مختلف زنجیره ارزش، مدیریت پسماند و ملاحظات زیست محیطی و اجتماعی را بعنوان راهکاری در راستای توسعه پایدار برجسته می سازد.
.jpg)
