|
کاربرد سنجش از دور در نقشه‌سازی جنس بستر مناطق ساحلی
|
پروانه سبحانی   ، مهیار مجیدی نیک |
| دانشگاه لرستان، دانشکده منابع طبیعی، خرم آباد، ایران ، sobhani.pa@lu.ac.ir |
|
|
چکیده: (130 مشاهده) |
پیشینه و مبانی نظری پژوهش: نوار ساحلی جنوب ایران به‌دلیل موقعیت استراتژیک و سیاسی خود از امکانات و تأسیسات مختلفی برخوردار است، از این‌رو، برای توسعه این امکانات و افزایش زیرساخت‌ها، اطلاعات و نقشه‌سازی جنس بستر از این مناطق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از طرفی، اطلاعات جنس بستر ساحل نه تنها برای توسعه زیرساخت‌ها و ناوبری ایمن دریایی بلکه برای مدیریت و پایش نیز بسیار مهم و کاربردی است. به همین دلیل بررسی جنس بستر سواحل با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور نقش مهمی در پایش، مدیریت و بهره‌برداری بهینه از این محدوده‌ها و انجام مطالعات بر روی فرآیندهای ساحلی دارد. از این رو، در مطالعه حاضر به نقشه‌سازی جنس بستر نوار ساحلی جنوب ایران (خلیج فارس و دریای عمان) پرداخته شد. به‌طور کلی فرآیند نقشه‌سازی بستر در این مطالعه با هدف کسب اطلاعات بیشتر از جنس و ترکیبات تشکیل دهنده ساحل با استفاده از تصاویر Sentinel2 و سامانه تحت وب گوگل‌ارث انجین (GEE) در این مناطق صورت گرفت.
روش‌شناسی: در این مطالعه از تصاویر چند طیفی Sentinel2 (MSI) به‌عنوان بهترین مجموعه داده‌های چندطیفی در دسترس و رایگان برای استخراج نقشه‌های جنس بستر مناطق ساحلی استفاده شد. علاوه بر این تصاویر چند طیفی، از تصاویر بافت خاک طبقه‌بندی شده بر اساس استاندارد سیستم USDA نیز استفاده شد (OpenLandMap.org). طبقات خاک در این استاندارد شامل کلاس‌های خاک در عمق‌های مختلف (شامل 0، 10، 30، 60، 100 و 200 سانتی‌متری) و توان تفکیک 250 متری می‌باشد که در این مطالعه در سطح پیکسل‌های 10*10 متری تصاویر Sentinel2 مورد نقشه‌سازی قرار گرفت. همچنین از شاخص‌های طیفی (شاخص نرمال شده تفاوت پهنه‌های آبی (NDWI) ، شاخص نرمال‌شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) ، شاخص نرمال شده تفاوت خاک (NDSI) و در نهایت شاخص پوشش گیاهی تنظیم خاک (SAVI) ) برای تمایز دقیق و تفکیک پهنه‌های آبی، خاکی و پوشش گیاهی در منطقه استفاده شد و در نهایت به منظور اعتبارسنجی نتایج با مشاهدات واقعی، به مقایسه با منابع اطلاعاتی طرح ICZM اقدام گردید.
یافته‌ها: همان‌طور که نتایج نشان داد، جنس بستر سواحل مورد مطالعه متشکل از چهار طبقه لومی (بسترگلی)، شنی، رسی و شنی- لومی می‌باشد که بیشترین وسعت از گسترهء آن به طبقه شنی اختصاص یافته است. در این راستا، نتایج به‌دست آمده با توجه به قابلیت تصاویر ماهواره‌ای Sentinel2 در شناسایی جنس بستر سواحل و مطابقت بالای آن در مقایسه با داده‌های میدانی موجود، حاکی از کارآمد بودن این روش برای شناسایی تیپ‌های مختلف جنس بستر سواحل در سایر مناطق هدف است.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی، فرآیند نقشه‌سازی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای به‌دلیل کارایی بالا و هزینه کم، چشم‌انداز گسترده‌ای را در مناطق ساحلی فراهم کرده است. از طرفی تصحیحات بازتاب اتمسفری و بهره‌گیری از شاخص‌های طیفی فرآیندهای مهمی می‌باشند که نقشه‌سازی مناطق ساحلی را قابل اطمینان‌تر می‌سازند. |
|
| واژه‌های کلیدی: جنس بستر سواحل، تصاویر ماهواره‌ای Sentinel2، سامانه GEE، سواحل جنوب ایران |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدیریت (محیط زیست، توسعه مناطق ساحلی و...)
دریافت: 1404/3/10 | ویرایش نهایی: 1404/6/5 | پذیرش: 1404/6/15
|
|
|
|
|
|
.jpg)
