این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیته اخلاق درانتشار (COPE) است و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می نماید.
گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران. ، safari.law@gmail.com
چکیده: (602 مشاهده)
پیشینه و مبانی نظری پژوهش: به منظور اِعمال اصل جبران کامل، کافی و سریع خسارات به زیاندیدگان حوادث آلودگی دریایی، با توجه به نوع آلودگی، هر یک از سیستمهای پرداخت خسارت که توسط کنوانسیون های بین المللی ذیربط تدوین شده اند، به مراحل یا لایه های گوناگون همراه با شرایط خاص، تقسیم شده اند. تا کنون این لایه های پرداخت غرامت به طور اختصاصی و جامع که در بر دارنده تمامی انواع آلودگی دریایی باشد، مورد ارزیابی و بررسی قرار نگرفته اند. این درحالی است که مقررات، شرایط و ضوابط مربوط به لایه های پرداخت خسارت می بایست توسط کشورهای عضو ازجمله کشور جمهوری اسلامی ایران رعایت شوند و در این زمینه ضرورت دارد آگاهی ملی در میان نقش آفرینان اصلی صنعت دریانوردی در ایران افزایش یابد. در این زمینه، این مقاله چالش هایی که در انواع دعاوی آلودگی دریایی در چارچوب لایه های پرداخت خسارت وجود دارند را مورد ارزیابی و تحلیل قرار می دهد. روش شناسی: این پژوهش به روش تحلیلی – توصیفی انجام شده و ضمن ارزیابی و تحلیل مفاد کنوانسیونهای مسئولیت مدنی و مقررات کلوپهای پی اند آی، تصمیمات و نظرات مرتبط و موجود در گزارشهای کمیته حقوقی آیمو، گزارشهای سالانه صندوق جبران خسارت آلودگی دریایی، و گزارشهای کمیسیون حقوق بین الملل سازمان ملل، به عنوان مستندات مورد مطالعه قرار می دهد. یافته ها: این مقاله، ضمن تقسیم و مقایسه انواع آلودگی دریایی، با ذکر دلایل ایجاد لایه های غرامت، شرح می دهد برای تمامی انواع آلودگی ها، پرداخت خسارت در لایه اول از طریق مشارکت مالک کشتی و بیمه گر او انجام میشود و لایه دوم برای تمامی آلودگی ها بغیر از آلودگی سوخت کشتی و لایه سوم صرفا در مورد آلودگی نفتی از طریق ایجاد صندوق غرامت و مشارکت وارد کنندگان این گونه مواد انجام می شوند. نتیجه گیری: ایجاد طبقات و لایه های پرداخت خسارت آلودگی دریایی به دلایل زیر الزامی است: اول قطعیت غرامت از طریق الزام به پوشش بیمه ای مسئولیت مالکان کشتی توسط بیمه گران بخصوص کلوپهای پی اند آی، دوم دسترسی به مراجع ذیصلاح ملی علیه شخص مسئول حادثه و دسترسی به منابع مالیِ جبران خسارت در داخل کشورهای عضو و سوم تامین منابع مالی خسارت از سوی واردکنندگان محموله های نفتی از طریق مشارکت در تامین وجوه صندوق غرامت. پرداخت خسارت در لایه اول با اجرای نظام بیمه اجباری آلودگی دریایی تا سقف معینی که در کنوانسیونها ذکر شده، بطور فوری پرداخت می گردد اما کافی نیست. مسئولیت نامحدود برای آلودگی دریایی همواره مردود اعلام شده است و از سویی دیگر، به لحاظ ناکافی بودن لایه اول، پرداخت مابقی خسارت می بایست از طریق لایه های بعدی انجام شود. عضویت جمهوری اسلامی ایران در هر سه لایه پرداخت غرامت می تواند حمایت مالی کامل از قربانیان آلودگی نفتی در قلمرو ایران را تضمین کند و در خصوص آلودگی نفتی، الحاق جمهوری اسلامی ایران به صندوق الحاقی 2003 گام مهمی در این زمینه خواهد بود.
Safari F. Comparative Analysis and Assessment of Compensation Layers for Types of Marine Pollution. Journal of Oceanography 2024; 14 (56) :93-105 URL: http://joc.inio.ac.ir/article-1-1746-fa.html
صفری فریبرز. مقایسه تطبیقی و ارزیابی لایه های پرداخت خسارت برای انواع آلودگی دریایی. اقیانوس شناسی. 1402; 14 (56) :93-105
.jpg)
