|
کنکاشی در رأی دیوان بینالمللی حقوق دریاها در قضیه نورستار
|
احمدرضا توحیدی    ، ریحانه زندی |
| دانشیار دانشکده حقوق، دانشگاه قم ، ar.tohidi@qom.ac.ir |
|
|
چکیده: (2457 مشاهده) |
پیشینه و مبانی نظری پژوهش: نیم نگاهی به آثار پژوهشی حوزه حقوق دریاها، به نظر میرسد رویه عملی دیوان بینالمللی حقوق دریاها در اجرای مؤثر و توجه به اصول حاکم بر آبهای آزاد و سرزمینی در خلال اختلافات بینالمللی عمدتاً مسکوت باقی مانده است. "نورستار" تانکر نفتی بود که تحت پرچم پاناما قرار داشته و به حمل و نقل سوخت در آبهای سرزمینی پاناما، اسپانیا و ایتالیا و آبهای آزاد اشتغال داشت. به اعتقاد دولت ایتالیا نورستار به قاچاق نفتی و کلاهبرداری مالیاتی متهم بوده و لذا دستور اجرایی توقیف آن از سوی محاکم داخلی این دولت صادر و به وسیله دولت اسپانیا به مورد اجرا گذارده شد که در نهایت به حراج این نفتکش ختم گردیده و ارجاع اختلاف دولتهای ایتالیا و پاناما در این موضوع به ایتلوس باب بحثهای دقیق دیوان در ابعاد حقوقی موضوع را باز نمود. تنها پیشینه پژوهشی مربوط به این پرونده در زبان فارسی مقاله «آزادی دریاهای آزاد در تقابل با اعمال صلاحیت دولت ساحلی با اتکا به پرونده نوراستار در دیوان بینالمللی حقوق دریاها» نوشته آقای جواد صالحی است که از جنبه توجه به رویکرد دیوان در خصوص اصل آزادی دریانوردی قابل توجه بوده و نگاهی اصلمحور از رای دیوان در این پرونده را به دست میدهد. اما نوشتار حاضر در پی بررسی سایر ابعاد حقوقی این رأی در بحث آزادی دریانوردی، صلاحیتهای قضائی و اجرایی دول ساحلی و صلاحیت دیوان در این رأی و در مقایسه با سایر آرای صادره از دیوان در اختلافات حقوقی مشابه و نهایتاً دستیابی به رژیم حقوقی آبهای آزاد در رویه قضائی دیوان طی سالیان گذشته بوده که از این نظر نمیتوان پیشینهای در زبانهای فارسی و انگلیسی برای آن یافت.
روش‌شناسی: مقاله حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، سندی و اینترنتی و تمرکز عمده بر رویه قضائی دیوان بینالمللی حقوق دریاها به رشته تحریر در آمده است.
یافته‌ها: ارتکاب جرم در دریاهای آزاد بر امنیت داخلی کشورها تأثیرگذار است. این وضعیت در ارتباط با کشتیهای فاقد پرچم، با پرچم مصلحتی، بدون مدارک یا با مدارک جعلی باعث جواز ورود و بازرسی کشتی میگردد. اما حق آزادی دریانوردی نیز از اصول مسلم حقوق دریاهاست که با نظم بینالمللی در تأثیر و تأثر متقابل قرار دارد. این امر از موجبات نگرانی دول ساحلی و بندری در خصوص حدود صلاحیت آنها بوده و نیازمند بررسی دقیقتری میباشد. دیوان حقوق دریاها در سال 2019 در رأی مربوط به قضیه"نورستار" دکترینهای مهمی را با هدف بررسی تأثیر احتمالی آنها در صلاحیت دولت ساحلی راجع به کشتیهای خارجی به بحث گذارد. پرسش اصلی این نوشتار عبارت است از اینکه رویکرد دیوان در این زمینه، چگونه است و نحوه عملکرد نیروهای پلیس و امنیت دولتهای ساحلی و بندری عضو کنوانسیون حقوق دریاها را در آینده تا چه اندازه تحت تأثیر قرار خواهد داد؟
نتیجه‌گیری: به نظر میرسد سکوت اسناد بینالمللی در ارتباط با سوخترسانی به معنای ممنوعیت این فعالیت نبوده، بلکه این عمل، یکی از استفادههای مجاز از این آبها دانسته شده است؛ امری که عملکرد و صلاحیت پلیس ساحلی و بندری را در برخورد با اقداماتی همچون قاچاق دریایی تحت تأثیر مستقیم قرار خواهد داد. |
|
| واژه‌های کلیدی: آزادی دریاها، ایتلوس، دولت صاحب پرچم، کنوانسیون حقوق دریاها، نورستار. |
|
|
متن کامل [PDF 1800 kb]
(515 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
حقوق دریا (بین الملل، خصوصی، عمومی)
دریافت: 1400/5/23 | ویرایش نهایی: 1401/12/6 | پذیرش: 1400/10/28 | انتشار الکترونیک: 1401/7/15
|
|
|
|
|
|
.jpg)
