این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیته اخلاق درانتشار (COPE) است و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می نماید.
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر ، mehdi_1520@yahoo.com
چکیده: (106 مشاهده)
پیشینه و اهداف:هدف این تحقیق ارزیابی ترکیبات بدن در ماهیچهی چهار گونه از ماهیان دریای خزر در دو فصل پاییز و بهار میباشد. روشها:ترکیبات بدن شامل رطوبت، پروتئین، چربی ، خاکستر و کربوهیدرات در چهار گونه از ماهیان دریای خزر شامل شاه کولی (Alburnus chalcoides) ، کلمه(Rutilus rutilus) ، سس ماهی بزرگ (Luciobarbus capito) و شگ ماهی مهاجر (Alosa kessleri) در دو فصل پاییز و بهار مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. یافتهها: میزان خاکستر و کربوهیدرات در ماهیچه چهار گونه ماهی هم در فصل پاییز و هم بهار اختلاف معنی داری نداشته و بیشتر گونه ها بین دو فصل نیز اختلاف معنی داری در میزان خاکستر و کربوهیدرات نشان ندادند (05/0>P) . در هر دو فصل پاییز و بهار بین میزان رطوبت و مقادیر پروتئین و چربی رابطه معکوس مشاهده شد بدین ترتیب که با افزایش میزان رطوبت ماهیچه، میزان پروتئین و چربی کاهش یافت. در فصل پاییز، بیشترین میزان رطوبت گوشت و کمترین میزان پروتئین و چربی در ماهیهای کلمه و سس ماهی بزرگ مشاهده شد درحالیکه شگ ماهی مهاجر و شاه کولی که بترتیب کمترین میزان رطوبت را در ماهیچه خود داشتند از بیشترین میزان چربی و پروتئین برخوردار بودند. در فصل بهار نیز تقریبا چنین روندی مشاهده شد و ماهیان کلمه و سس ماهی بزرگ که بیشترین میزان رطوبت را در گوشت خود داشتند از کمترین میزان چربی برخوردار بودند درحالیکه ماهیان شگ ماهی مهاجر و شاه کولی که کم آب ترین ماهیچه را داشتند از بالاترین میزان پروتئین و چربی در ماهیچه خود برخوردار بودند. میزان چربی در این چهار گونه ماهی از دامنه وسیعی برخوردار بوده و طبق طبقه بندی آکمن این چهار گونه از نظر میزان چربی در دسته های مختلفی قرار گرفتند طوریکه سس ماهی بزرگ در دسته ماهیان بدون چربی، ماهی کلمه در دسته ماهیان کم چرب، شاه کولی در دسته ماهیان با چربی متوسط و شگ ماهی مهاجر در دسته ماهیان پرچرب جای گرفتند. میزان رطوبت، پروتئین و چربی در ماهیچه چهار گونه ماهی دریای خزر بین دو فصل پاییز و بهار نیز در بیشتر مواقع اختلاف معنی داری نشان داد (05/0>P). نتیجهگیری:در مجموع نتایج نشان داد که این چهار گونه ماهی در فصل بهار در دوره تخم ریزی و مهاجرت قرار داشته و به همین دلیل میزان رطوبت در گوشت آنها در این فصل افزایش یافته و میزان پروتئین و چربی ماهیچه آنها کاهش نشان داد و بدین ترتیب ارز ش غذایی و کیفیت گوشت آنها در این فصل کاهش یافت.