مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه ، hamidakbarpour172@gmail.com
چکیده: (2208 مشاهده)
پیشینه و اهداف: پس از جنگ جهانی و ظهور سازمان‌های بین‌المللی در عرصه نظام بین‌الملل، جهان شاهد تغییر در چینش بازیگران بین‌المللی بود. یکی از این سازمان‌های بین‌المللی، سازمان بین‌المللی دریانوردی (ایمو) بود. این سازمان به عنوان آژانس تخصصی سازمان ملل متحد در زمینه تخصصی دریانوردی و مسایل مرتبط با آن فعالیت می‌کند. از سوی دیگر، کنوانسیون حقوق دریاها مصوب 1982 میلادی نیز مهم‌ترین سند در زمینه حقوق دریاها است که تا کنون تصویب شده است و نقش مرجع را ایفاء می‌کند. این پژوهش در پی واکاوی و تبیین سطح مناسبات ایمو و کنوانسیون حقوق دریاها است. روش ها :روش توصیفی- استقرایی به‌عنوان روش غالب این مقاله انتخاب شده است و از روش کتابخانه‌ای و ابزار فیش‌برداری برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. بنابراین برای این پژوهش به توصیف تاریخی دو نهاد ایمو و کنوانسیون حقوق دریاها و سپس به کارویژه‌های مشترک میان این دو نهاد و تعیین و تبیین سطح ارتباطاتشان در گستره حقوق بین‌الملل پرداخته می‌شود. یافته ها:این کنوانسیون در مواد مختلف به سازمان بین‌المللی دارای صلاحیت اشاره دارد که منظور ایمو است. البته نام ایمو به صراحت فقط یک بار و در ضمیمه هشتم کنوانسیون ذکر شده است. همچنین نوع ارتباطات ایمو با کنوانسیون حقوق دریاها به دو دسته کارکردی و موضوعی تقسیم می‌شود. در بُعد کارکردی؛ کنوانسیون حقوق دریاها، ایمو را به عنوان یک سازمان دارای صلاحیت، تدوین‌کننده و منبع قوانین و استاندارد‌های بین‌المللی و در نهایت به‌عنوان حمایت‌کننده و تسهیل کننده اجرای قوانین و مقررات شناسایی کرده است. در بُعد موضوعی نیز زمینه‌های کاری مشترک این دو نهاد بین‌المللی در حوزه‌های ایمنی دریایی، امنیت دریایی، محیط زیست دریایی و مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی دریایی تعریف شده است. نتیجه گیری:کنوانسیون حقوق دریاها دارای نقش چارچوبی است و به صورت کلی به مسائل مرتبط به دریا اشاره دارد و نقش قانون‌سازی در این مسایل را به ایمو به عنوان سازمان بین‌المللی دارای صلاحیت واگذار کرده است. در نتیجه ایمو با توجه به نقش‌های قابل ایفاء که در برخی مواد کنوانسیون حقوق دریاها به آن اشاره شده است و همچنین متناسب با زمینه‌های فعالیت مندرج در اساسنامه سازمان، ساختار تشکیلاتی و اسناد صادره خود را در حوزه‌های ایمنی دریایی، امنیت دریایی، محیط زیست دریایی و مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی دریایی، تدوین و مصوب کرده است.
نوع مطالعه: مروری |
موضوع مقاله: حقوق دریا (بین الملل، خصوصی، عمومی) دریافت: 1400/6/14 | ویرایش نهایی: 1401/12/23 | پذیرش: 1401/2/20 | انتشار الکترونیک: 1401/10/15
