دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر ، nsakhaee@yahoo.com
چکیده: (5837 مشاهده)
پیشینه و اهداف:هدف از این تحقیق بررسی ریخت‌شناسی و شناسایی مولکولی صدف دسته‌چاقویی Solen dactylus میباشد. گونه‌های مختلفSolen spp. به عنوان صدف دسته چاقویی یا razor clam شناخته می‌شوند. این صدف به‌طور گسترده در بازارهای بین‌المللی به عنوان کالا و غذا مصرف میشود و تحقیقات بسیاری در مورد آن انجام شده است. روش‌ها:نمونه‌برداری این گونه از ایستگاه‌های تعیین شده در خور گوبان واقع در جنوب تالاب شادگان در دو فصل زمستان و تابستان سال 1396 انجام شد. شناسایی ریخت‌شناسی و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر صورت گرفت. همچنین شناسایی مولکولی این گونه با استفاده از تکثیر قطعات ژنومی ناحیه COI ژنوم میتوکندی انجام شد. توالی ژنومی حاصل با استفاده از نرم‌افزارهای Chromas ، BioEdit و Mega 7 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. همچنین بر اساس مقایسه نتایج توالی با سایر داده های موجود در NCBI درخت فیلوژنی ساخته شد. یافته‌ها:نتایج نشان داد که گونهی Solen strictus، با گونهی Solen marginatus و گونهی تحقیق حاضر (Solen sp.) در یک کلاد خواهری قرار می‌گیرند و از یک دنیای مشترک انشقاق یافته‌اند. توالی قطعات ژنی تکثیر یافته با پرایمرهای اختصاصی COI،شباهت 83 درصدی را با گونهی S. strictus نشان داد. این در حالی است که این دو گونه از لحاظ شباهت ظاهری به یکدیگر شبیه‌اند، اما در بررسی‌های ریخت‌شناسی، وجود مشخصاتی چون تانتاکول‌های پالیالی در قسمت جلویی پا، وجود دندانه‌ی کوچک، اندازه‌گیری ابعاد طول و عرض صدف که ویژگی شاخص گونهی S. dactylusاست و در گونه‌های S. strictus و S. marginatus وجود ندارد، مشاهده گردید. نتیجه‌گیری:بنابراین با توجه با نتایج ریخت‌شناسی و مولکولی به نظر می‌رسد گونه Solensp. همان گونه S. dactylus است. این گونه در پایگاه اطلاعاتی NCBI با کد پذیرش QGL52628 ثبت گردید.
