:: دوره 11، شماره 41 - ( 1399 ) ::
جلد 11 شماره 41 صفحات 149-139 برگشت به فهرست نسخه ها
پهنه بندی سطح آلودگی مناطق تحت تاثیر پساب پتروشیمی منطقه ساحلی عسلویه با تکیه بر مدل GNOME
شعیب رحمانی ، مهرناز فرزین گهر ، کیوان کبیری
دانشگاه هرمزگان ، farzingohar@hormozgan.ac.ir
چکیده:   (4126 مشاهده)
عسلویه یکی از مهمترین مراکز نفت و گاز دنیاست که در جنوب غربی ایران، استان بوشهر و در سواحل شمالی خلیج­فارس واقع شده است. به­­دلیل وجود صنایع پتروشیمی و نفتی در کنار ساحل، مشتقات نفتی به داخل دریا نشت پیدا می­کند که باعث آلوده شدن حوضه آبی در منطقه عسلویه و مناطق همجوار شده است که یک تهدید زیست­ محیطی محسوب می­گردد. GNOME مدلی لاگرانژی-اویلری است که برای ردیابی پساب­های رها شده و یافتن مناطق آلوده استفاده می­شود. در این مقاله که به منظور ارزیابی ریسک مناطق تحت تاثیر آلودگی پساب پتروشیمی منطقه ساحلی عسلویه صورت گرفت، مواد نفتی متنوع پساب خروجی پالایشگاه تحت 3 سناریو با مواد Non-Weathering و Fuel oil 4 و Fuel oil 6 و هر کدام در دو حجم 10 و 100 متر مکعب، برای سال 2018 در نظر گرفته شد. سپس آنالیز داده­های باد و جریان در منطقه انجام و بصورت فایل ورودی در مدل اعمال شدند. پس از آن برای پهنه­بندی و تخمین مناطق تحت تاثیر آلودگی از آنالیزهایی بر پایه  ArcGIS استفاده شده است. ارزیابیهای خروجی ArcGIS و برآوردهای پهنه­بندی نشان دادند که بیشترین سطح آلودگی، مربوط به ماده Non-Weathering  با مساحت 92/10 کیلومترمربع بوده که در فصل بهار به­دلیل افزایش تندی باد و به تبع آن افزایش جریان آب رخ داده است. همچنین ماده Fuel oil 6 دارای بیشترین پراکندگی بود که این بیشینه در فصل  بهار اتفاق افتاده است. نتایج نهایی نشان داد که سطح این آلودگی به مساحت 31/1 کیلومتر مربع تا قسمتهای شرق و جنوب شرقی عسلویه یعنی منطقه هاله و جنگل حرا در خلیج نایبند که یک منطقه حفاظت شده ملی و پارک ملی است، کشیده شده­ اند.
 
واژه‌های کلیدی: آلودگی نفتی، خلیج نایبند، GNOME، پساب پتروشیمی، ArcGIS.
متن کامل [PDF 1605 kb]   (1004 دریافت)    
نوع مطالعه: كاربردی | موضوع مقاله: اقیانوس شناسی فیزیکی (فیزیک دریا)
دریافت: 1398/11/11 | ویرایش نهایی: 1399/8/19 | پذیرش: 1399/3/12 | انتشار الکترونیک: 1399/7/2

فهرست منابع
1. چشم سیاهی، و.؛ رشیدی ابراهیم حصاری، ا. 1397. بازتولید مسیر انتشار آلودگی¬های نفتی منتشر شده از میادین نفتی ترکمنستان در فصول تابستان و پاییز. نشریه مهندسی دریا
2. خالقی، س. ۱۳۹۶. ارزیابی ظرفیت ژیوتوریسم منطقه نایبند با روش پریرا، اولین کنگره بین المللی آب،خاک و علوم محیطی، تهران، همایش پردازان البرز، دانشگاه شهید بهشتی.
3. سامی، س.؛ سلطان پور، م. 1390. رسوب شناسی سواحل غرب خلیج نایبند، نشریه مهندسی دریا.
4. صدری نسب، م.؛ چگینی، و. 1390. مدلسازی عددی پخش آلودگی در خلیج نایبند، مجله علوم و فنون دریایی.
5. فقیهی¬فرد، م.؛ بدری، م. 1392. حساسیت سنجی مدل¬های اغتشاشی به منظور تعیین الگوی بهینه جریان در آب¬های خلیج فارس. پانزدهمین کنفرانس دینامیک شاره¬ها. دانشگاه هرمزگان.
6. قهرودی تالی، م.؛ محمدرضا، ث. 1388. آشکارسازی تغییرات لندفرم¬های ساحلی منطقه عسلویه. مجله علمی پژوهشی سرزمین، شماره 22.
7. محمودی، س.م.، 1386. مدلسازی آلودگی در خلیج فارس با مدل کوهرنس. دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر.
8. موحد، ا.؛ عابدی، ز.، 1395. تعیین خسارت آلودگی ناشی از پساب آب شیرین¬کن در پارس جنوبی. مجله آب و توسعه پایدار.
9. Bergland, H., P.A. Pedersen, and J. Wyller., 2019. Accumulated marine pollution and dynamics. Ecological Complexity. 38: p. 56-74. [DOI:10.1016/j.ecocom.2019.03.001]
10. Basar, E., Kose, E. and Guneroglu, A., 2006. Finding risky areas for oil spillage after tanker accidents at Istanbul strait. International Journal of Environment and Pollution, 27(4), 388-400. [DOI:10.1504/IJEP.2006.010580]
11. Chao, S.Y,Kao, T.W.,Al-hajri, K.R., 1992. A numerical investigation of circulation in the Persian Gulf, J. Geophys.Res.,97,11 219-11 236. [DOI:10.1029/92JC00841]
12. Dehghani M, Nabipour I,Dobaradaran S., et al., 2014. Cd and Pb Concentrations in the Surface Sediments of the Asaluyeh Bay, Iran. JCHR ;3(1):22-30.
13. Farzingohar M., Zelina Z . I and Yasmi., 2011. oil spill modeling of diesel and Gasoline with GNOME around Rajaee Port of Bandar Abbas,Iran. iranian journal of Fisheries Sciences,vol.10, no.1,pp 35-46. [DOI:10.7901/2169-3358-2011-1-242]
14. Fakhri A MM., 2016. Health Impact Assessment and its Contextual Influencing Factors in Iran. Hakim Health Syst Res J 2016;18(4):316-28.
15. GNOME Users Manual., 2002. Hazardous Materials Response Division, National Oceanic and Atmospheric Administration office of Response and restoration(HAZMAT).
16. Nabipour, I., 2013. Book Review: Guide to Health Impact Assessment in petroleum industry. Iran South Med J,16(1):77-79.
17. Kabiri k., 2017. Discovering optimum method to extract depth information for nearshore coastal waters from sentinel-2A Imagery-case study: Nayband Bay, Iran. International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing & Spatial Information Sciences. Sep 26;42. [DOI:10.5194/isprs-archives-XLII-4-W4-105-2017]
18. Leonov, A.V. and O.V., 2009. Chicherina, Biomass development and production created by microorganisms of lower trophic levels in the caspian sea ecosystem: Analysis of mathematical modeling results. Water Resources. 36(2): p. 177-197. [DOI:10.1134/S0097807809020079]
19. Lighthill, M. J., 1978. Waves in Fluids, New York : Syndicate University of Cambridge New York.
20. Perrone,T.J., 1981. Winter shamal in the Persian Gulf,Naval Environmental Prediction Res. Facility, Monterey,Galif.,Tech.Report I.R.79-06.
21. Rehman K, Fatima F, Waheed I, et al., 2018. Prevalence of exposure of heavy metals and their impact on health consequences. J Cell Biochem ; 119(1): 157-84. [DOI:10.1002/jcb.26234]
22. R.S. Kankara, S. Arockiaraj, K., 2002. Prabhu,. Environmental sensitivity mapping and risk assessment for oil spill along the Chennai Coast in India. Marine Pollution Bulletin. 2016.03.022. 1-9. [DOI:10.1016/j.marpolbul.2016.03.022]
23. Safari M, Ramavandi B, Sanati AM, et al., 2018. Potential of trees leaf/brak to control atmospheric metals in a gas and petrochemical zone. J Environ Manage 2018;222:12-20. [DOI:10.1016/j.jenvman.2018.05.026]
24. Swift Stephen, A. and Bower Amy., 2003. S.Formation and circulation of dense water in the Persian Gulf, Woods Hole Oceanographic Institution. [DOI:10.1029/2002JC001360]



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 11، شماره 41 - ( 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها